Vroeg in die 17de eeu is die Europese seevaarders reeds goed vertroud met die Khoi-handelaars in Tafelbaai. Verskillende Khoi-groepe het hulle teen die tyd in Tafelbaai gevestig. Sekere groepe is uiters welgesteld. Kaptein James Lancaster skryf dat hy in September 1600 42 osse en 1000 skape hier gekoop het. Hy skryf verder dat hy veel meer kon koop as hy wou. Hy beskryf die osse as soortgelyk aan die in Engeland. Die skape word egter beskryf as baie gesonder en groter as die waaraan hulle gewoond is.
In 1613 ontvoer die Engelse ’n leier van een van hierdie groepe. Sy naam is Xhore. Dit is in opdrag van Sir Thomas Smythe van die Engelse Oos-Indiese Kompanjie. Hy word aan boord van die HMS Hector na Londen geneem waar hy ’n Engelse opvoeding kry. In 1614 word hy teruggeneem Suid-Afrika toe. Die idee is dat hy die stigting van ’n Engelse kolonie in Suid-Afrika fasiliteer.
Op 5 Junie 1615 arriveer ’n Engelse vloot, onderweg na Indië, in Tafelbaai. Die vloot is onder bevel van Kaptein Walter Peyton. Peyton ontmoet Xhore en los 10 gewapende gevangenes van die Newgate Tronk hier op 16 Junie. Onder mekaar besluit hulle die leier sal John Crosse wees. Die gevangenes gedra hulle egter sleg en Xhore verdryf hulle na Robbeneiland. Net drie van die setlaars maak dit terug tot in Engeland drie jaar later. In 1620 is daar nog ’n mislukte Engelse poging.
Xhore gebruik egter sy nuwe kennis om in die behoeftes van die verbygaande Engelse skepe te voorsien. Xhore is dood in ’n skermutseling met Nederlandse seevaarders. Hierdie tipe handel het met sy dood amper doodgeloop, maar ’n nuwe groep het na vore getree onder die leierskap van Autshumao.
Lees meer van wat Autshumao vermag het.
Bronne:
Elphick R. 1985. Khoikhoi and the Founding of White South Africa. Johannesburg: Raven Press.
Kerr, R. 1811-1820’s. General History and Collection of Voyages and Travels, arranged in systematic order: Forming a Complete History of the Origin and Progress of Navigation, Discovery, and Commerce, by Sea and Land, from the Earliest Ages to the Present Time. Edinburgh: William Blackwood.
Schoeman K. 2007. Early Slavery at the Cape of Good Hope 1652-1717. Pretoria: Protea.
Schoemann K. 2009. Seven Khoi Lives – Cape biographies of the seventeenth century. Kaapstad: Protea.
Valentijn F. 1726. Caab de Goede Hoop. Kaapstad: Universiteit van Kaapstad.