KKNK 2008 Program

Met die 2008 KKNK program is gepoog om die huidige identiteit en gehore van die fees te behou, terwyl daar terselfdertyd gediversifiseer is in ‘n poging om nuwe vlakke van gehalte en kreatiwiteit te bereik. Ook Brett Pyper se doelwit om uitwaarts te kyk na die plek van die Absa KKNK in die breër Suid-Afrikaanse samelewing – sodat die fees meer behels as om bloot te sê almal is welkom by die fees – vind sy beslag in die program.

Die toneelaanbiedings dien as voorbeeld. Om die omvang van die verskeidenheid en gehalte van die aanbod in hierdie genre te besef, hoef ‘n mens net na ‘n paar van die name op die lang lys van indrukwekkende regisseurs te kyk en hul produksies: Marthinus Basson (‘n Lang dagreis na die nag; Om soos ‘n lyk te lê), Jaco Bouwer (Die generaal; Saad; Smag), Gerrit Schoonhoven (Binnelanders buiteweste), Bobby Heaney (Not the Big Easy), Hennie van Greunen (Shirley Valentyn; Breinbliksem; Cirque du Sussie; Dowwe Dolla: Saal 10), Lara Bye (Yellowman), Mike van Graan (Bafana Republic) en Henry Mylne (Paulus).

Benewens die gevestigde en gewilde sterre wat by die fees te sien sal wees – en hulle is álmal daar – kry die dramastudente van die onderskeie universiteite ook ‘n kans om uit te blink in die studenteteater kompetisie, Spat. Die wenstuk word tydens die fees aangewys en op 28 Maart in die Griesselsaal opgevoer.

Pyper meen verder dit is belangrik om vertaling as vaardigheid, kuns en metafoor te ondersoek en ontgin. Die beste voorbeelde hiervan is weer eens in die toneelgenre te vind en feesgangers kan uitsien na werke van die wêreld se voorste dramaturge, maar in Afrikaans. Só is daar byvoorbeeld die oorbluffende Long day’s journey into night van Eugene O’Neill (vertaal deur André P. Brink as ‘n Lang dagreis na die nag), een van die voorste tekste van die 20ste eeu wat in Afrikaans nuwe betekenis gaan kry by monde van Marius Weyers, Antoinette Kellerman, Stian Bam en ander. ‘n Drama uit min of meer dieselfde tydperk is The Maids (vertaal deur Wim Vorster as Diensmeisies) van die Fransman Jean Genet wat op die fees in Afrikaans opgevoer word met Nicole Holm, Martelize Kolver en Petrus du Preez. Die jonger dramaturge kry ook ‘n beurt. Voor haar dood op die ouderdom van 27 het Sarah Kane net vyf stukke geskryf, maar sy het ‘n betekenisvolle invloed op die internasionale teatergemeenskap gehad. Haar stuk Crave (vertaal deur Willem Anker as Smag) handel oor liefde, verlies en die aflegging van hoop en word opgevoer deur onder meer Nicola Hanekom, Erica Wessels en Eben Genis.

Komedie bly nie agterweë nie en die program spog met sommige van die land se gewildste komediante: Marc Lottering (Hallelujah!), Marion Holm (Cirque du Sussie), Margit Meyer-Rödenbeck (Dowwe Dolla: Saal 10) en Leon Kruger (Kruger kook: ‘n Resep vir moeilikheid). Feesgangers kan ook uitsien na Bafana Republic met Lindiwe Matshikiza en Wyk 14 deur met Frank Opperman, geskryf deur Dana Snyman.

‘n Aanduiding van die toonaangewende aard van die Absa KKNK is die aantal kunstenaars wat juis dié fees kies om hul nuwe werk bekend te stel. ‘n Konsert van David Kramer saam met sy hele orkes is opsigself ‘n rare gebeurtenis, wat nog te sê twéé konserte! Dís egter presies wat op feesgangers wag, asook sy jongste CD, Hemel & Aarde. Amanda Strydom spog met ‘n nuwe album, Kerse teen die donker, wat sy in ‘n gelyknamige produksie bekend sal stel. Ook die immer gewilde Lize Beekman het gekies dat die feesgangers die eerste sal wees om die liedjies van haar nuwe album, Sit ‘n bietjie langs my, te hoor, terwyl Op reis na die Suide van Laurinda Hofmeyr beloof om ‘n langverwagte hoogtepunt te wees.

Musiekliefhebbers het die vooruitsig van optredes deur bykans elke kunstenaar op die Afrikaanse musiek-toneel en boonop gaan die MK Kango-Droëstoor vir vyf dae lank in sy fondamente bewe op die maat van die MK Kaktus-Sessies. Bed on Bricks, Fokofpolisiekar, Foto na Dans, Orange Stiletto’s en nog vele ander sal hier optree.

Die musiekteater-program sorg beslis vir ‘n paar verrassings, veral ‘n operette oor die Afrikaanse sangers Dirk le Waal (Chris Vorster) en Lindie Lief (Diaan Lawrenson). Adriaan Meyer se vertaling van Pieter-Dirk Uys se Appassionata, met Johann Nel en Elna van der Merwe, is nog ‘n belowende produksie, asook Dag-boek van ‘n Swerwer waarin Koos du Plessis se ongetoonsette lirieke musikaal lewe gegee word.

Daar is selfs gesorg vir diegene wat hul vermaak meer besadig verkies. Hulle moet seker maak hulle sien die uitstalling van die feeskunstenaar, Lawrence Lemoana, getiteld Hierarchies of Men. Verder doen die kurator van die fees se visuele kuns, Theo Kleynhans, daagliks rondleidings waartydens die verskillende uitstallings besigtig en informeel daaroor gesels word.

Klassieke-musiekaanbiedings is daar om van te kies en te keur, waaronder ‘n besondere uitvoering deur die pianis Benjamin Fourie van Olivier Messian se reeks bepeinsings oor die Jesuskind. Die fliekflooie het nie vergete gebly nie en sowat drie dosyn dokumentêre, kort- en vollengte films word tydens die fees vertoon, insluitend Sibahle wat aangewys is as die beste kortfilm by die 2007 Apollo-filmfees.

‘n Groot verskeidenheid hoorbeelde wat elke smaak behoort te bevredig, is deur RSG beskikbaar gestel vir die Absa KKNK se woordkuns-program, maar die spogaanbieding in hierdie genre is ongetwyfeld ‘n splinternuwe, multi-media produksie van NP van Wyk Louw se epiese gedig Raka onder spelleiding van Trudie Taljaard.

Pyper sien die Absa KKNK as ‘n smeltkroes waar diverse belangegroepe met verskillende perspektiewe vrylik met mekaar in gesprek kan tree. Ook hiervoor bied die fees ‘n platform, naamlik die lesingreeks wat onder die vaandel “Die stand van die nasie” sake sal bespreek, die rol van die kunstefeeste ingesluit, asook die Viva! Afrikaans-gesprekke, wat die soeklig plaas op Afrikaans se rol as bevrydingstaal. In ander gesprekke sal aspekte van bruin-wees toegelig word, terwyl ‘n groep teaterpersoonlikhede van die Nederlandse Teaterinstituut kom praat oor hoe die Suid-Afrikaanse teater van buite af lyk. En dan is daar die !Kuierplek, ‘n plek van geselligheid in die feeskern, langs die rivier, waar die diversiteit in Afrikaans – veral plaaslike Khoi erfenis – aangebied en bespreek word deur middel van dans, musiek, kos, uitstallings en sto-rievertelling, en waar die wenners van die nasionale rieldanskompetisie te siene sal wees.

Voeg by al die bogenoemde nog die Skrywersitkamer, dansteater, kinderteater, 4X4 safari’s, historiese wandeltoere, whisky- en sjokoladeproeë, township-toere, tradisionele Xhosa-maaltye, ‘n spesiale erediens en vele ander bedrywighede, en jy het ‘n fees van formaat waar elkeen die stukkie Afrikaans in hom of haar kan kom prikkel.

Lewer kommentaar

Leave a Reply